ST25 là một thương hiệu gạo nổi tiếng của Việt Nam, loại gạo này từng được bình chọn là loại gạo ngon nhất Việt Nam. Thời gian gần đây, có một số thông tin gây xôn xao dư luận rằng loại gạo ST25 được một thương hiệu ở Mỹ đăng kí bản quyền thương hiệu. Điều này cho thấy những bất cập trong quyền sở hữu trí tuệ, đặc biệt là quyền bảo hộ nông sản Việt Nam. Vậy các doanh nghiệp cần làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình trên thị trường thế giới, nhà nước cần có biện pháp gì để giúp nông sản Việt không bị chèn ép ở nước ngoài.
Nhiều bất cập trong xây dựng thương hiệu nông sản
Bình luận về thông tin gạo ST25 bị một số doanh nghiệp Mỹ nộp đơn đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tại Mỹ, Ths. Vũ Xuân Trường, chuyên gia thương hiệu (Viện Nghiên cứu chiến lược cạnh tranh và thương hiệu – BCSI) thẳng thắn cho biết, nếu ST25 đang gặp vấn đề nêu trên thì đó là điều không có gì mới.
“Đối với các thương hiệu nông sản nổi tiếng, chúng ta mới đặt được nền móng ban đầu, còn việc xây dựng và phát triển thương hiệu chưa làm được nhiều. Thực tế cho thấy việc bảo vệ thương hiệu nông sản ở nước ta còn tồn tại rất nhiều bất cập. Những vụ việc như đánh mất chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu hàng hóa nông sản không còn là câu chuyện mới nhưng làm thế nào để hạn chế tình trạng này là vấn đề không đơn giản”, ông Trường cho biết. Doanh nghiệp sở hữu thương hiệu gạo ST25 có thể nộp đơn phản đối chính thức hoặc không chính thức ở Mỹ để đòi lại quyền sở hữu trí tuệ
Từ vụ việc các doanh nghiệp (DN) có trụ sở ở California – Mỹ đã đăng ký và đang trong giai đoạn chờ để được bảo hộ nhãn hiệu gạo ST25 tại nước này đã gióng lên hồi chuông cảnh báo cho tất cả DN khi đã có định hướng xuất khẩu phải xây dựng chiến lược cho mình, trong đó có việc xây dựng, phát triển thị trường gắn với đăng ký và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, cụ thể bao gồm quyền độc quyền nhãn hiệu (thương hiệu) và quyền độc quyền đối với giống cây trồng là ưu tiên hàng đầu.
Doanh nghiệp cần chủ động đăng kí thương hiệu
DN tư nhân Hồ Quang Trí (Sóc Trăng) là chủ sở hữu giống lúa ST25. Doanh nghiệp nên chủ động kiểm tra thông tin nhãn hiệu ở dữ liệu công khai về nhãn hiệu nộp ở nước ngoài. Khẩn trương nộp đơn đăng ký yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu của mình tại Mỹ. DN tư nhân Hồ Quang Trí cũng nên đăng ký bảo hộ giống lúa ST25 ở Mỹ. Tại Văn phòng Bảo hộ giống cây trồng của Mỹ trực thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ. Bởi nhãn hiệu hoặc giống lúa ST25 của DN Việt dù đã được đăng ký bảo hộ tại Việt Nam. Tuy nhiên cũng không mặc nhiên được bảo hộ ở Mỹ. Trừ khi DN đã nộp đơn và được Cơ quan Sáng chế và Nhãn hiệu Mỹ cấp bảo hộ.
Tương tự như pháp luật Việt Nam, nhãn hiệu (thương hiệu) ở Mỹ về cơ bản cũng được định nghĩa là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau. Khác với pháp luật Việt Nam chỉ bảo hộ cho các dấu hiệu nhìn thấy như chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh, kể cả hình ba chiều hoặc sự kết hợp các yếu tố đó có kèm theo màu sắc, luật pháp Mỹ còn bảo hộ thêm cho các dấu hiệu không nhìn thấy như nhãn hiệu mùi vị hoặc nhãn hiệu âm thanh. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi của các doanh nghiệp.
Cách đăng kỹ thương hiệu ở Mỹ
Theo quy định, DN có thể chọn một trong 2 cách đăng ký nhãn hiệu ở Mỹ. Cụ thể, DN có thể nộp đơn trực tiếp vào Mỹ thông qua một công ty luật của Mỹ. Hoặc nộp đơn vào Mỹ thông qua vai trò đại diện pháp lý của công ty luật tại Việt Nam. Sử dụng hệ thống đăng ký nhãn hiệu toàn cầu gồm 108 thành viên khắp 124 vùng lãnh thổ. Trong đó có Mỹ (hay còn gọi là “đăng ký quốc tế”). Do đó, DN tư nhân Hồ Quang Trí có thể nghiên cứu 2 cách đăng ký nhãn hiệu này.
Luật Nhãn hiệu Mỹ quy định nhãn hiệu muốn được bảo hộ phải đáp ứng 2 điều kiện. Có chức năng phân biệt hàng hóa/dịch vụ cùng loại mà được sản xuất/cung; không tương tự tới mức nhầm lẫn với nhãn hiệu của người khác mà đã được đăng ký hoặc được nộp đơn hoặc được sử dụng trước ngày nộp đơn/ngày ưu tiên của đơn đăng ký nhãn hiệu đó tại Mỹ. Đây là những quy định mà DN cần nghiên cứu kỹ để tránh bị từ chối hồ sơ.
Như vậy, DN “cha đẻ” của thương hiệu gạo ST25 phải chuẩn bị đầy đủ các hồ sơ. Hồ sơ gồm: mẫu nhãn hiệu, nhóm sản phẩm và tên sản phẩm. Ngoài ra còn căn cứ nộp đơn ở Mỹ và nộp lệ phí theo quy định. Còn kết quả như thế nào thì chưa thể xác định ngay lúc này. Chỉ hy vọng rằng doanh nghiệp Việt Nam có thể lấy lại thương hiệu ST25 của mình.
Thương hiệu gạo ST25 có thể nộp đơn phản đối chính thức
Theo Luật Nhãn hiệu của Mỹ, một nhãn hiệu được nộp. Sau đó sẽ được xem xét trong vòng 3-4 tháng kể từ ngày nộp đơn. Nhãn hiệu sẽ được xét nghiệm cả về hình thức và nội dung bởi USPTO. Sau đó USPTO kết luận liệu nhãn hiệu này có tuân thủ quy định hay không. Nếu không có từ chối nào được đưa ra bởi USPTO. Nhãn hiệu sẽ được chấp thuận công bố trên Công báo trong vòng 3 tuần. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày được công bố. Người thứ 3 có quyền và lợi ích liên quan có quyền nộp đơn phản đối đối.
DN sở hữu thương hiệu gạo ST25 có thể nộp đơn phản đối chính thức. Và theo đơn 90009521 đã được USPTO chấp thuận công bố và có thể nộp đơn phản đối không chính thức (Letter of protest). Để chống lại 4 đơn nhãn hiệu còn lại chưa được công bố tại quốc gia này. Đơn phản đối chính thức nộp lên cho TTAB – The Trademark Trial and Appeal Board. Và thuộc USPTO trong vòng 30 ngày kể từ ngày công bố. Do đó, DN Việt cần tranh thủ quy định này để bảo vệ nhãn hiệu của chính mình.
Mức độ rủi ro hoàn toàn phụ thuộc vào quan điểm của cơ quan sở hữu trí tuệ Mỹ USPTO. USPTO có coi ST25 là một nhãn hiệu hay là một chỉ dẫn địa lý, giống cây trồng; hoặc cơ quan sở hữu trí tuệ tại Mỹ có đủ thông tin để kết luận rằng đây là một chỉ dẫn địa lý, giống cây trồng khi xem xét khả năng cấp nhãn hiệu độc quyền hay không. Vì vậy cần xem xét phản hồi từ phía USPTO.
Cần sự hỗ trở của nhà nước
Về phía cơ quan chức năng, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại. Bộ Công thương cho biết: “Bộ Công thương không thể hỗ trợ trực tiếp nhưng có thể tư vấn, đồng hành cùng nhà sản xuất đăng ký nhãn hiệu và bảo vệ thương hiệu không chỉ cho gạo ST25 mà cho cả các thương hiệu sản phẩm khác của Việt Nam”.
Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương). Ông cho biết sắp tới Bộ Công Thương sẽ kiến nghị Chính phủ thí điểm giao Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, hiệp hội ngành hàng, chọn ra các sản phẩm xuất khẩu có thương hiệu tốt để hỗ trợ đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ trên các thị trường xuất khẩu trọng điểm phù hợp các quy định quốc tế.
Theo đó, trong thời gian tới, Bộ sẽ tuyên truyền nâng cao nhận thức vai trò thương hiệu. Giúp DN nâng cao năng lực cạnh tranh, giá trị sản phẩm trên thị trường. Từ đó nâng cao nhận thức, vai trò của bảo vệ thương hiệu. Giám sát việc xâm hại bản quyền nhãn hiệu của Việt Nam trên các thị trường. Giúp doanh nghiệp đăng ký bảo hộ kịp thời. Nhà nước cần giang tay ra ngay lúc này để bảo vệ các doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, hỗ trợ kỹ thuật thông qua việc cung cấp các khoá đào tạo tập huấn, đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ của các doanh nghiệp. Diễn ra tại thị trường trong nước và một số thị trường xuất khẩu trọng điểm. Hy vọng những thông tin chungkhoantructuyen mang lại sẽ hữu ích cho bạn.
Nguồn: nld.com.vn
